Passendale. De naam van een klein,
ogenschijnlijk onbeduidend Vlaams dorpje dreunt tot in de eenentwintigste
eeuw door als de ultieme uitvoering van een zinloze slachtpartij op
industriële schaal. In de zomer van 1917 vielen er in dit hoekje van
België meer dan 500.000 slachtoffers, die waren gedood, verwond,
verminkt, vergast, verdronken of bedolven onder de aarde.
Honderd jaar na dato brengt militair
historicus Nick Lloyd deze epische veldslag aan het Westelijk Front op
indringende wijze tot leven. Aan de hand van zowel Britse als Duitse
bronnen brengt hij als eerste historicus het onthutsende feit aan het licht
dat de Britten de slag bij Passendale gewoon hadden kunnen winnen. Maar de
opmars van de Britse troepen werd ondermijnd door hun eigen opperbevel,
dat verblind door hoogmoed vasthield aan een rampzalige tactiek. Dat
leverde een vertrouwde uitkomst op: een patstelling.
Lloyd maakt ons duidelijk dat een
loopgravenoorlog niet per definitie vergeefs was en dat een Britse
overwinning bij Passendale wellicht een vroeg einde van de oorlog had
kunnen betekenen, wat honderdduizenden, zo niet miljoenen levens zou
hebben gespaard. Passendale is een meeslepend verhaal over
heldendom en dwaasheid, en bovendien een essentiële aanvulling op de
literatuur over de Eerste Wereldoorlog.
In het rustige, pittoreske België, rond het
kleine, onbekende gehucht Passendale is een van de zwaarste veldslagen in de
menselijke geschiedenis geweest en zeker een van de zwaarste dagen van het
Engelse leger. Al redelijk snel na de oorlog ontstond er een debat in Engeland
over het nut van deze derde slag bij Ieper. Hadden de geallieerden hier een
beslissing kunnen forceren dan was de oorlog een jaar eerder afgelopen.
Het is moeilijk om voor te stellen dat er
in die tijd duizenden mensen hun leven geofferd werd voor een paar honderd
meter terreinwinst. De auteur geeft aandacht aan alle betrokken figuren van de
veldslag, zowel deze van het politieke Engeland als van het BEF en van de
gewone soldaten (Duits zowel als Engels). Hij gaat in op gebruikte tactieken
van het veld, schrijft over het leven in de loopgraven en haalt alle
standpunten en opinies van collega geschiedkundigen aan, waardoor dit boek een
nieuw en volledig beeld geeft van de gevechten in 1917 bij Ieper en waardoor
Passendale nu nog steeds een beeld oproept van gruwelijke omstandigheden in een
gruwelijke oorlog en de naam synoniem staat als vreselijkste plaats ter wereld,
zoals George Bell, een Canadese soldaat, omschreef. Kortom, een boek dat de
waanzin weergeeft en de redenen waarom hele generaties jonge mannen uit Canada,
Groot-Brittannië, Australië en Nieuw-Zeeland weggevaagd werden.
Met foto's en kaarten, die de tekst perfect
en duidelijk ondersteunen en het beeld helpen versterken, vormt het geheel een
dramatisch verhaal op zichzelf.
Dankzij gedegen research van Nick Lloyd in
Duitse archieven, zijn heldere schrijfstijl en zijn onbevooroordeelde mening
heeft hij hier een professioneel en hoogstaand werk neergezet.
Een nieuw en verhelderend standaardwerk in
het genre.
Recensie door Tony
Nick Lloyd
ISBN: 9789048827398
Uitgeverij: Hollands Diep
Pagina's: 503
Met foto's
Prijs: 34,99 euro
Geen opmerkingen:
Een reactie posten