Mel's Wonderland: Review: De jaren

zaterdag 13 mei 2017

Review: De jaren - Virginia Woolf

De jaren zijn momentopnames, te vergelijken met herinneringen aan ons eigen leven: er zijn jaren die eruit springen, waarvan we ons hele periodes voor de geest kunnen halen, als bergtoppen in de verte. Daartussen liggen de mistige dalen van de jaren die vergeten zijn.

In een serie schetsen, van 1880 tot de jaren dertig, verweeft Virginia Woolf de geschiedenis van de familie Pargiter met gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis: de Boerenoorlog, de Eerste Wereldoorlog, de suffragettebeweging, de Ierse kwestie, India en het kolonialisme, de benzinemotor die het paard verdrong, elektrisch licht dat de gaslamp verving, de avant-garde, de nieuwe atoomtheorie. De jaren is een prachtig geschreven reeks portretten van een familie, tegen de achtergrond van een samenleving die je voor je ogen ziet veranderen.
Bij Woolf is de geschiedenis geen continuüm. Ze vervlecht het publieke met het persoonlijke en zoekt naar de essentie van het verleden, met de beleefde tijd en de herinnering als rode draad. Net als bij Tolstoi en Proust gaat het niet alleen over de lotgevallen van een familie, maar ook over geschiedenis en herinnering.
Virginia Woolfs op één na laatste roman The Years verscheen in 1937 in Engeland en de Verenigde Staten. Het is haar enige titel die de bestsellerlijst van The New York Times haalde. Nu verschijnt de eerste Nederlandse vertaling.

Doordat het verhaal regelmatig verspringt in tijd, van hoofdpersonages en van familie, zal het niet voor iedereen even makkelijk te lezen zijn. Ik vond het soms moeilijk, ook om me met een personage te identificeren. Je krijgt daar niet echt de tijd voor. Toch zitten de personages goed in elkaar en is het duidelijk dat Woolf ze met veel inzicht en doordachtheid neergezet heeft.

Behalve met het personage Eleanor, met haar kon ik wel meeleven. Ik vond haar een boeiende vrouw, maar het is alleen spijtig dat we enkel lezen over haar als kind en dan meteen als oudere vrouw.

Hoewel Woolf onbetwistbaar goed kan schrijven, vlot en eenvoudig met een lyrische flair, moet je wel houden van langdradige beschrijvingen. De eerste 80 pagina's moest ik een beetje doorworstelen, maar houd vol, want daarna sleept het boek je mee en verlang je telkens verder te lezen. Het verhaal doet niet gedateerd aan, in tegendeel, veel van de menselijke twijfels, kwesties en levenskeuzes zijn hedendaags nog steeds sterk aanwezig.

Het is een familiegeschiedenis en hoewel niet spannend in de enge zin van het woord, blijft het verhaal toch aan je trekken en blijf je de pagina's geboeid omslaan. En wanneer het uit is, blijft het verhaal nog een tijd aan je kleven. Dat zijn toch wel kenmerken van een goed boek.

Review door Bolle