Geen ramp
trok ooit diepere sporen door Europa dan de zwarte pest die in 1347 het
Avondland overviel. Nauwelijks vijf jaar later had de snelste en meest
dodelijke epidemie die Europa ooit trof 30 miljoen doden begraven. Een
Europeaan op drie. Nog erger was dat 1347 hooguit het begin inluidde van een
onbestrijdbare epidemie die Europa meer dan vier eeuwen teisterde.
Pas in 1772,
aan de vooravond van de Franse Revolutie, trok de pest zich uit Europa terug,
even onverklaarbaar als ze gekomen was. Een remedie tegen de pest werd in die
eeuwen nooit en nergens gevonden. Toch waren dit de eeuwen die Europa een
andere richting uitstuurden.
Uitgerekend
van de 14de tot de 18de eeuw was Europa een smeltkroes van nieuwe ideeën en
vernieuwende praktijken. Door ontdekkers, uitvinders, kunstenaars, humanisten,
hervormers, wetenschappers, verlichters en revoluties werd vanuit Europa een
nieuwe wereld geschapen. Toen rond 1780 in Europa de pest verdween, stond dat
nieuwe Europa nog in de steigers. Honderd jaar later beheerste het de ganse
wereld. Pas dan werd ook de zwarte pest bedwongen, de gesel die in 1347 zoveel
Europeanen het leven kostte.
Ik heb al
enkele boeken over de pest, ook wel de Zwarte Dood genoemd, gelezen, maar dit
boek is hierin toch wel een uitzonderding. De auteur pakt het namelijk heel
anders aan en dat op een vlotte, toegankelijke manier geschreven.
De pest kwam
voor tussen 1347 en 1772 en was een van de grootste pestepidemieën in de
geschiedenis die een derde van de bevolking uitroeide. Waar het in andere
boeken meer gaat over hoe het ontstond en verspreidde, kijkt de auteur van dit
werk eerder naar de gebeurtenissen die hiermee samenvielen. Hij meent dat deze
epidemie samenviel met de overgang van de middeleeuwen naar de moderne tijd. Zoals
de kunsten en cultuur die een grote bloei meemaakten tijdens de Renaissance in
de Italiaanse steden. Ook de wetenschap onderging grote voorwaartse veranderingen
en vernieuwingen onder Galilei, Newton en Huygens. En tenslotte nog vele politieke
en sociale wijzigingen.
De auteur toont
ons dat hoewel de pest verschrikkelijk was, het ook de weg opende naar meer
verlichting en vrijheid. Dat de eerder door godsdiensten gerichte en beïnvloede
mens daarna vele tradities overboord gooide en zo tot nieuwe inzichten,
ontdekkingen en uitvindingen kwam. Hierdoor ontwikkelde zich de moderne tijd,
het was de basis voor onze huidige samenleving.
Handig ook
is dat er een lijst van personen is, achteraan in het boek, met namen, hun
geboorte- en sterfdag en wat voor werk ze deden.
Een
verhelderende kijk op een langdurende, donkere periode in de geschiedenis dat
niet alleen interessant is voor de liefhebber van geschiedenis maar voor vele
lezers geschikt is, omdat je nogmaals ziet dat uit een negatieve periode ook
veel positiefs kan voortkomen.
Mark Heirman
ISBN: 9789089246608
Uitgeverij: Houtekiet
Pagina’s: 237
Prijs: 22,99
€
Geen opmerkingen:
Een reactie posten